Jak przebiega proces budowy dachu i jakie są najważniejsze? Przeciętnemu Polakowi nieobeznanemu z tematyką architektury budowa dachu wydaje się prostym procesem, przy założeniu, że na odpowiednio przygotowanych (lub lepiej: wcześniej zakupionych) regałach układa się tylko blachy faliste, a następnie izoluje. Takie podejście jest błędne i jest w rzeczywistości oznaką rażącej ignorancji.
To prawda – nikt nie chce, aby ktokolwiek wiedział, co to jest kratownica. Jednak w tym wszystkim trzeba się nauczyć podstaw, które są częścią tego, co nazywa się „zdrowym rozsądkiem”. W tym krótkim przewodniku omówimy najważniejsze rzeczy w konstrukcji dachu. Taki, o którym większość początkujących prawdopodobnie nawet nie wie.
Fakty, które musisz znać, zanim zaczniesz budować dach
- Absolutnym podstawowym elementem konstrukcji dachu jest więźba dachowa, która może składać się z wiązarów kratowych przenoszących obciążenia na elementy nośne (lub innego typu, nie oparte na listwach łączonych w trójkąt).
- Jeszcze zanim skupimy się na budowie dachu, powinniśmy przygotować projekt (a właściwie zlecić to fachowcowi), który uwzględnia nie tylko wielkość całego budynku i schemat konstrukcyjny dachu, ale także inne elementy, takie jak okna strychowe czy systemy rynnowe. Powinna również określać zalecany proces budowy (np. czy wspierać kratownice, czy w inny sposób). Już na etapie projektowania wybierasz, co pokryje dach – czy będzie to blacha falista, czy cokolwiek innego.
- Projekt należy przekazać ekipie wykonawczej składającej się z cieśli i dekarzy. Będą odpowiedzialni za wszystkie bardziej praktyczne etapy budowy.
- Budowa dachu może zająć dużo czasu – więc ograniczenie go do pokrycia blachą falistą lub dachówką jest szkodliwe.
Zbuduj dach krok po kroku
Jeśli mamy już istniejący projekt i wybrany zespół do jego realizacji, możemy śmiało zbudować dach. Może to zająć dużo czasu, w zależności od wyglądu projektu, ilości osób zaangażowanych w realizację oraz warunków atmosferycznych, które towarzyszą całemu projektowi. Poniżej przedstawiamy wszystkie fazy budowania, starając się je zbudować w sposób zrozumiały dla każdego – także tych, którzy nie do końca znają temat:
- Na początek tworzona jest więźba dachowa, która będzie stanowić podstawę całej konstrukcji dachu, biorąc pod uwagę gabaryty budynku i wszystkie inne czynniki, które mogą mieć wpływ na stabilność dachu. Jej ważnymi elementami są kratownice kratowe (lub innego typu), które w większości przyczyniają się do stabilności, prowadząc do tzw. rozkładu obciążeń.
- Więźba dachowa pokryta jest specjalną folią dachową – jej zadaniem jest zapewnienie wiatroszczelności dachu (choć nie jest to jedyny sposób na osiągnięcie tego).
- Wykonana zostanie tak zwana „łacina”, czyli zastosowanie listew wentylacyjnych – w rzeczywistości długie listwy powinny je korygować. Ich instalacje to krokwie poziome.
- Realizacja innych elementów, o których mówiliśmy wcześniej, w tym okien (jeśli oczywiście były uwzględnione w projekcie) i rynien, była nieoceniona w swojej roli w całej konstrukcji.
- Pokryj dach końcowym materiałem, takim jak blacha falista, trapezowa, dachówka lub… cokolwiek innego.
- Mamy tu wiele możliwości i choć trwałość materiału jest priorytetem, to możemy to zrobić według własnego gustu.
Chociaż cały proces budowy można wykonać z samej ściółki, nie jest to wymagane i nie powinno się tego robić nawet biorąc pod uwagę współczesne trendy i energooszczędność. Budowę należy wykonać po dociepleniu dachu, biorąc pod uwagę położenie izolacji lub płyt ze sztywnej pianki PIR pomiędzy i pod krokwiami (w tym ostatnim przypadku konieczne jest przygotowanie dachu przed fazą projektowania). Cały proces odbywa się na poddaszu i trwa stosunkowo krótko, do tygodnia. Może jednak znacząco zoptymalizować efektywność energetyczną naszych domów i prowadzić do większych możliwości obróbki cieplnej, zmniejszając tym samym rachunki za ogrzewanie. Po zakończeniu izolacji możesz sprawdzić z zespołem i przenieść się do bezpiecznego domu.
Podsumowanie
Jest wiele rzeczy, których powinniśmy się nauczyć o pokryciu dachowym – mimo że nie jesteśmy budowniczymi i nie planujemy własnej kariery w branży. Nie chodzi o specjalne rzeczy, takie jak kratownice, o których nie każdy musi wiedzieć. Chodzi o zrozumienie tematu i powstrzymanie rozprzestrzeniania się, że dach to tylko blacha trapezowa lub falista umieszczona na dopasowanej do niego ramie. Jest tego więcej i warto to wiedzieć.
